Mid/side microfoonopnames

vragen 20-11-2017 08:11

Ik maak regelmatig stereo opnames van akoestische instrumenten met twee mics die ik dan of gekruist of met een kleine afstand tussen elkaar opstel, maar ik hoor wel eens dat je hele mooie opnames kunt maken met mid/side-methode. Ik heb echter geen flauw idee hoe dat moet en wat je er allemaal voor nodig hebt.

Mid/side (of ms) is al een hele oude opnametechniek die inderdaad een mooi stereobeeld oplevert, terwijl het ook in mono erg goed blijft klinken. Een heel groot voordeel is dat je achteraf het stereobeeld kunt aanpassen en de verhouding tussen direct geluid en reflecties kunt veranderen. Om die reden is deze microfoontechniek populair bij opnamen van kleine akoestische ensembles en voor het opnemen van set-sound tijdens film- en tv-opnamen. De beste resultaten krijg je met een combinatie van een condensatormicrofoon met een cardioïde patroon en eentje met een achtvormige richtingskarakteristiek, maar je kunt in plaats van de cardioïde ook een omni-mic proberen. De cardioïde ‘mid’-microfoon plaats je pal voor en gericht op de klankbron. De ‘side’- mic wordt zo dicht mogelijk boven of onder de eerste mic geplaatst, maar dan 90 graden gedraaid ten opzichte van de cardioïde mic. Die achtvormige mic ‘kijkt’ dus eigenlijk naar de wanden links en rechts van de klankbron, terwijl de minst gevoelige kanten van de mic naar de achterwand en de klankbron zelf wijzen. Kortom de mid-mic pikt een heel direct mono geluid op en de side-mic met de achtvormige karakteristiek vrijwel geen direct geluid maar wel reflecties van links en rechts. In feite dus een puur stereo signaal. De Nederlandse termen zijn heel verhelderend; het som (mid) en verschil (side) signaal. Beide mics worden op aparte sporen opgenomen. De combinatie levert echter nog geen zinvol stereo signaal op, maar een heel raar klankbeeld dat stevig uit fase staat. Maar het sidesignaal ga je vervolgens in tweeën splitsen, en deze plaats je links en rechts in het stereobeeld met het midsignaal in het midden. Dat klinkt nog gewoon mono, maar zodra we van een van de twee side-signalen de fase omkeren hoor je opeens een heel fraai stereobeeld. Door de verhouding tussen het midsignaal en de twee sidekanalen te variëren kun je het stereobeeld breder of smaller maken en de verhouding tussen direct signaal en reflecties zelf bepalen. En een extra voordeel is dat je mid- en sidekanalen afzonderlijk kunt bewerken, dus eq’en, compressen et cetera. Het ‘decoderen’ van een m/s-signaal kan gewoon met de hand in je daw, maar er zijn ook speciale hardware kastjes voor. Nog eenvoudiger is het gebruik van de diverse – vaak gratis – m/s-decoder plug-ins zoals MSED (www.voxengo.com/product/msed) of Gain Suite (www.bluecataudio.com/Products/Product_GainSuite).

zoeken
zoeken