Hoe stereotracks te mixen naar mono
vragen 20-11-2017 08:11
Al geruime tijd zit ik met het vervelende probleem: monocompatibiliteit van een stereo eindmix. In dance hoor je vaak brede synths zoals multisaws, en die klinken in mono goed. Bij mij niet. In Cubase schakel ik vaak mijn masterchannel om naar mono, en beluister die op één luidspreker. Dit biedt veel voordelen. Helaas hoor ik dan ook vaak faseproblemen, hoofdzakelijk veroorzaakt door stereokanalen. Hoewel je het best (alle) kanalen in mono gebruikt, met uitzondering van fx en bus, zijn er toch kanalen die nu eenmaal stereo zijn zoals samplers en synths. De gratis piano van Addictive Keys vertoont bijvoorbeeld faseproblemen in mono. Maar het ergst zijn samplers (Halion SE), keyboards en synths met multisaw-klanken, of die Unison gebruiken (bijbvoorbeeldVirus TI, Sylenth1, Dune). Vaak gebruik ik dan geen Unison, maar schakel ik de Waves Doubler of een chorus in tijdens het in mono afluisteren. Helaas is dit niet de ultieme oplossing. Weet u hoe dit aan te pakken?
Faseproblemen kom je inderdaad wel eens tegen bij stereosounds, maar het is niet in alle gevallen een serieus probleem. Wel is het zo dat bij dance veel sounds mono gebruikt worden, zodat je een consistente sound krijgt, waar op de dansvloer je je ook bevindt. Soms wordt de hele PA zelfs mono gezet. Als je op de dansvloer (of de radio) mikt, is luisteren in mono dus inderdaad essentieel. Je kunt ook een zogenaamde goniometer gebruiken om de mono-compatibiliteit af te lezen op een meter. Gratis is bijvoorbeeld Gonio (Windows, vst. www.uk-music.de) of Goniometer & Korrelator (Mac/Windows, au/vst/rtas/aax. https://hofa-plugins.de).
Vaak worden faseproblemen – of misschien kun je beter zeggen: monoproblemen – veroorzaakt door de effecten die in een synth of sampleplayer worden gebruikt. Door problematische effecten uit te schakelen kun je de monocompatibiliteit vaak verbeteren. Daarnaast kun je kijken of in de synth de mogelijkheid bestaat om een mono output te gebruiken, of je gebruikt maar één van de twee outputs. Check dan wel even of alle noten nog even hard doorkomen. Zo niet, pas dan de pan-instellingen in de synth aan. Houd er wel rekening mee dat het daardoor vaak minder indrukwekkend gaat klinken.
Een andere manier om serieuze faseproblemen op te lossen is om links en rechts van een instrument ietsje ten opzichte van elkaar te verschuiven. Dat kan in je daw door een kant te delayen ten opzichte van de andere kant. Let op dat een minimale delay hier al grote gevolgen kan hebben; een paar sequencerticks is vaak voldoende! Hiervoor kun je ook de Phasebug plug-in gebruiken (Windows, vst. www.betabugsaudio.com).
Nog een andere mogelijkheid is om een mid/side-codec te gebruiken en het side-signaal zoveel mogelijk te verzwakken of zelfs te muten en alleen het m-signaal te gebruiken in je mix. Dat signaal is honderd procent mono. Daarvoor zou je de gratis msed-plug-in kunnen gebruiken. (Windows/Mac, au/vst. www.voxengo.com) Al deze maatregelen maken de klank wel minder aantrekkelijk; stereo- en fasetrucs zorgen immers voor een brede en open sound. Op een bepaald moment moet je dan ook beslissen of de minder spectaculaire sound opweegt tegen honderd procent monocompatibiliteit. Het is uiteindelijk ook onmogelijk om de klank bij de eindgebruiker – club of privépersoon - helemaal onder je controle te houden!
