Gehoorproblemen

vragen 07-01-2018 10:02

Ik ben dj en producer op hobbymatig vlak. Nu had ik al een tijdje last van mijn oren en met name dat ik in lawaaiige ruimten mensen slecht kon verstaan. Ook mijn mixen bevatten vrij veel hoog wat met name naar voren komt als ik ze terugluister op een laptop. De balans is dan zoek. Kortom, ik heb een audiogram laten maken en wat bleek. Een flinke lawaaidip op 4000Hz, ten gevolge van frequent discobezoek. Ik heb verder geen gesuis, ruis of piep in de oren. Nu is mijn vraag: valt er nog goed te mixen met een dergelijke beperking? Moet ik betere monitors kopen? Als afluistering gebruik ik Mackie Hr824’s mk1. De akoestiek in de ruimte is verre van optimaal.

Ik ben geen KNO-arts of anderszins een expert, dus ik kan enkel een antwoord geven op basis van intuïtie. Je hebt inderdaad last van een serieuze dip rond de 4kHz, maar daarboven en daaronder ziet het er gezond uit. Naar mijn idee hoeft die dip, hoe vervelend ook, niet per se een belemmering te zijn voor het maken van een fatsoenlijke mix. Het zou me niets verbazen als er topengineers en -producers zijn met een dramatischer gehoorcurve. Andere speakers lossen niets op; dat zouden dan speakers moeten zijn die jouw dip compenseren en die bestaan niet. Een monitor moet gewoon een eerlijk beeld geven van de klank (de klank van laptopspeakers moet je sowieso niet al te serieus nemen).

Ik denk dat je moet leren werken met je gehoor zoals het nu is. Dat betekent vaak ‘refereren’ aan bestaande opnamen en ervoor zorgen dat jouw mixen een vergelijkbaar frequentiebeeld en balans vertonen. Dus regelmatig tijdens het mixen een track draaien met muziek in een vergelijkbare stijl. Die referentie hoor je natuurlijk met dezelfde gehoorcurve als je eigen mixen, dus als de klank vergelijkbaar is en je referentietrack goed is gemixt, dan zal jouw mix ook goed uitpakken. Als je dat een half jaartje doet, dan zal die referentie zich min of meer vastzetten in je gehoorsysteem en wordt het minder vaak nodig om de referentietrack te beluisteren. Tijdens dat proces zou je gebruik kunnen maken van een audio-analyzer om ook visueel enige ondersteuning te hebben. Ook hier kun je vergelijken met je referentietracks. Staar je echter niet blind op die analyzer, want mixen doe je toch vooral met je oren en je intuïtie. Gratis software-analyzers zijn MultiInspector (www.vertexdsp.com) en FreqAnalyst (www.bluecataudio.com).

Verder geldt wat eigenlijk voor iedereen geldt die een mix maakt; beluister het eindresultaat op meerdere speakers (ghettoblaster, hooftelefoon, hifi speakers, et cetera) en probeer af en toe samen met een kennis die ook aardig kan mixen je eigen werk te evalueren. Een buitenstaander komt vaak met nuttige aanwijzingen, niet alleen over de frequentieverhoudingen, maar ook over dingen als mixbalans, et cetera. Naar mijn idee is het een kwestie van je gehoor te ‘her-ijken’ op basis van de kennis over je gehoorcurve en de ervaringen met bovengenoemde ‘hulpmiddelen’.

En mede op aandringen van Hajo zelf een waarschuwing voor alle lezers: muziek op hoog volume beluisteren is een geweldige kick en daarom is het onzinnig te denken dat je mensen daar van af kunt brengen. Wat je echter in de gaten moet houden, is dat je daarna je oren genoeg rust gunt om te herstellen. Als je een uur luistert bij een niveau van 100dB hebben je oren minstens een uur rust, dus stilte, nodig (slaap mag je niet meetellen). En bij een concert of een danceparty zit je zo aan 110dB. De piep die je daarna vaak in je oren hoort is een waarschuwingssignaal dat je niet mag negeren! Wissel luid geluid dus regelmatig af met stilte en luister niet constant naar je mp3-speler op hoog volume. Gebruik goede oorbeschermers (Alpine Partyplugs werken prima en kosten een tientje) als je langdurig aan luid geluid blootgesteld bent of prop desnoods wat tissue of watten in je oor als noodmaatregel. Beter nog, loop, af en toe een kwartiertje naar buiten of naar een rustiger ruimte. En bedenk in je studio dat mixen die je maakt op hoog volume, vaak niet al te best klinken op een gemiddeld of laag geluidsniveau.

Gehoorbeschadiging is een echte sluipmoordenaar; voordat je in de gaten hebt dat er iets mis is, is het al te laat. En gehoorbeschadiging is niet te herstellen! Als mensen je vertellen dat je erg hard praat of als je steeds ‘Wat zeg je?’ moet vragen als iemand tegen je praat, is het tijd om je echt zorgen te gaan maken. Een leven met een gehoorprobleem is absoluut geen pretje en als je niet oppast, krijg je ook nog last van tinnitus (een gekmakende constante piep in je oren). Kortom, geniet van hoge volumes op zijn tijd, maar doseer het en zorg dat je oren genoeg rust krijgen.

www.hoorstichting.nl

zoeken
zoeken