EMS Synthesizers
Brits en eigenzinnig
Muzieknieuws 04-02-2020 09:33
je komt ze niet vaak tegen maar het Britse EMS maakte een paar geweldige synthesizers met name de VCS3 en de daarvan afgeleide modellen
EMS is een Brits merk dat in de jaren 70 verschillende unieke en eigenzinnige analoge synthesizers op de markt bracht. Het merk is de laatste tijd weer in de belangstelling door diverse modules en synths die ontleend zijn of voortborduren op apparaten van dit roemruchte merk. Zo doet de Erica Syntrix denken aan de Synthi AKS en de Colossus van Analog Solutions lijkt op de EMS Synthi 100 geinspireerd te zijn. Er zijn ook diverse plug-ins die EMS synths als voorbeeld nemen zoals de Arturia Synthi V, de XILS 3 en XILS 4 van Xils Lab en Apesoft maakt met de iVCS3 een iOS app.
EMS, wat staat voor Electronic Music Studios, werd in 1969 in Londen opgericht door Peter Zinoviev en Tristram Carey. Ontwerper van veel EMS apparaten was David Cockerel die later voor Electro Harmonix werkte en medeverantwoordelijk was voor de S samplers van Akai. EMS maakte diverse apparaten waarvan een groot deel in zeer kleine oplage vervaardigd werden en sommige zelfs helemaal niet op de markt kwamen. Het zijn allemaal nogal typische apparaten. Het bekendst zijn de grote en uiterst zeldzame Synthi 100, de vocoders en vooral de VCS3 en Synthi A. Korte tijd behoorde EMS met Moog en ARP zelfs tot de grote merken als het om synths gaat.
Het begon in 1969 met de VCS3 (Voltage Controlled Studio 3, alias Putney), een analoge, modulaire synthesizer met drie oscillatoren, noisegenerator, een galmveer, een joystick en de kenmerkende pin-matrix waarmee je de modules met elkaar moest verbinden. Deze synth was onconventioneel qua uiterlijk en in de zin dat alle onderdelen net iets anders werkten dan bij concurrerende merken. Hij heeft een typische klank, die zich perfect leent voor experimentele sounds, maar wil zich nog wel eens wispelturig gedragen. Een keyboard moest je apart aanschaffen. De VCS3 had twee lijn/mic inputs en daarom werd/wordt ie vaak gebruikt als fx processor.
In 1971 kwam de gigantische en peperdure Synthi 100 op de markt met maar liefst 12 oscillatoren en een zessporen digitale sequencer. Vanwege het formaat en de prijs bleef het een exclusief item (30 stuks?) dat enkel door universiteiten en omroepen als de BBC werd aangeschaft.
Geen commercieel succes dus, maar de Synthi A alias Portabella, eigenlijk een VCS3 in een draagkoffer, was dat met een oplage van 4000 stuks wel. Handig vanwege de koffer en dankzij de ingebouwde galmveer (CV controllable!) en speakertjes ook zelfstandig bruikbaar.
Vervolgens kwam in 1972 de Synthi AKS met een membraan-keyboard en een digitale sequencer geïntegreerd in het deksel van de draagkoffer.
Synthi A en AKS werden in de vroege jaren 70 gebruikt door tal van grote namen; Tangerine Dream, King Crimson, Pete Townshend, Pink Floyd ( 'On the Run'), Jean-Michel Jarre (o.a. Oxygene), Hawkwind, Gong, Tonto en Roxy Music's Brian Eno die het apparaat zijn hele cariérre is blijven gebruiken. Bekend is ook de 'BBC Radiophonic Workshop' die o.m. de muziek voor Dr Who maakte. Daar was ook een Synthi 100 geïnstalleerd. Latere EMS gebruikers zijn o.m. Aphex Twin, Chemical Brothers, Cabaret Voltaire, Flood, Vince Clarke en Merzbow. Veel producers gebruiken nog steeds een VCS of een Synthi als fx processor.
EMS werkte vervolgens aan allerlei zeer ambitieuze apparaten die vaak ook digitale technieken gebruikten. Er zaten geen successen tussen, diverse producten kwamen niet eens op de markt. Wel was er in 1975 nog de budget Synthi E ontworpen door Tim Orr, de zeer dure Vocoder 5000 en 2000 en een niet al te overtuigende polyfone synth, de Polysynthi. Vanwege de opkomst van betaalbare polyfone synths en de concurrentie van de Japanse merken was het in 1979 zo'n beetje afgelopen met EMS, ook al bleef het merk in bepaalde vorm nog bestaan. Ook nu nog is er EMS Rehberg dat refurbished EMS apparaten verkoopt en reparaties uitvoert. En er is ook EMS Synthesizers waarvan de status niet helemaal duidelijk is.
Geen enorme oogst dus in het tienjarig bestaan van EMS, maar de Synthi A en AKS zijn niettemin iconische synths, waarvoor prijzen ruim boven de 12.000 Euro gevraagd worden.
Deze lange documentaire gaat dieper in op de elektronische muziek in Groot Brittanië en de rol die EMS daarin speelde.
