Beter klinkende vocals en backingvocals

vragen 27-12-2020 13:01

Er zijn bij stemopnames diverse zaken die een belangrijke rol spelen, zoals natuurlijk de gebruikte apparatuur, de toonsoort van het liedje en ook de monitormix voor de zanger(s). Daarin moet de balans tussen melodische en ritmische elementen en de eigen stem optimaal zijn. Ik ga er naar aanleiding van je beschrijving van uit dat de apparatuur in jouw geval geen probleem is. Eigenlijk is de zanger natuurlijk het allerbelangrijkste element; veel zangers zingen adequaat maar missen wat personality. Daar is op korte termijn niet zoveel aan te doen behalve te experimenteren met de toonsoort. Vaak presteert een zanger optimaal als een liedje comfortabel in hun tonale bereik ligt, maar het komt ook voor dat ze juist met meer karakter gaan zingen als ze buiten hun 'comfort zone' komen. Als producer is je coaching van de vocalist van grote invloed, het zijn immers mensen en geen machines! Wat klankmatig altijd heel goed werkt is om lead vocals te dubbelen, dus twee keer exact hetzelfde in te zingen. Dat is bij uitstek iets wat in de jaren 70 'standard practice' was. Ze hadden toen ook al wel harmonizers en chorussen, maar er gaat niets boven een perfect twee keer ingezongen stem. Dat is nog niet zo eenvoudig, want de timing en frasering moeten echt synchroon lopen als je de illusie van een enkele stem overeind wilt houden. Probeer dus de frasering van de eerste vocal nauwkeurig te volgen bij het inzingen van de tweede stem. Je kunt dan het beste medeklinkers als p, b, k, s, t etc. min of meer infaden met je stem of zelfs (bijna) weglaten op het einde van een woord, want die zijn bijna niet synchroon te krijgen. Let ook op de lengte van de uitklank van lettergrepen op het eind van een zin. Eigenlijk moet de tweede stem de lead als het ware schaduwen; nauwkeurig volgen maar nergens op de voorgrond treden. Storende afwijkingen kun je prima corrigeren in de audio editor van je daw, door stukjes te verschuiven, langer of korter te maken met timestretchen – per lettergreep- , of door een snelle fade-in te maken op medeklinkers die niet synchroon lopen. Het hoeft niet 100% perfect te zijn, want kleine afwijkingen geven de dubbeling extra realisme. En probeer dan meteen een derde vocal; als je de twee dubbelingen links en rechts van de eerste lead panned, krijg je een sound die met plug-ins niet te evenaren is! Voor koortjes geldt eveneens dat frasering en timing exact gelijk moeten lopen. Gebruik één microfoon voor elke stem als er meerdere zangers zijn, in plaats van een afzonderlijke mic voor elke backing vocalist. Laat de zangers dan zelf de juiste balans tussen hun stemmen maken, dat lukt natuurlijk alleen als hun monitormix optimaal is. En ook hier geldt dat je klinkers wat weg moet moffelen en goed moet letten op de uitklank van lettergrepen. Ook backing vocals worden een stuk mooier als je ze (meerdere keren) dubbelt. Gebruik als het kan daarvoor verschillende microfoons en laat de vocalisten van positie wisselen tussen takes. Wat ook erg goed werkt voor de klankkleur is om het liedje een hele of halve toon lager te zetten – met transpose of stretching- bij de opname en vervolgens op normale toonhoogte af te spelen. Koortjes kun je desgewenst nog prima aandikken met verstemde of ge-harmonisede kopieën, zolang je ze maar subtiel inmixed.